مشخص نیست که چه کسانی صابون را برای اولین بار اختراع کردند. اولین شواهد ثبت شده از تولید مواد صابون مانند به حدود 2800 سال قبل از میلاد در بابل باستان باز می گردد. در حدود ۲۵۰۰ سال قبل از میلاد، فرمولی برای ساخت صابون بر روی یک لوح گلی سومری نوشته شد. صابون با حرارت دادن مخلوطی از روغن و خاکستر چوب، اولین واکنش شیمیایی ثبت شده، تولید شد و برای شستن لباس های پشمی استفاده می شد.
پاپیروس Ebers نشان می‌دهد که مصریان باستان از مایع دستشویی صحت کوچک به عنوان دارو استفاده می‌کردند و چربی‌های حیوانی یا روغن‌های گیاهی را با ماده خاکستر سودا به نام Trona ترکیب می‌کردند تا صابون‌های خود را بسازند. در اسناد مصری از ماده مشابهی در تهیه پشم برای بافندگی استفاده شده است.
در زمان سلطنت نبونیدوس، دستور پخت صابون شامل اوهولو [خاکستر]، سرو [روغن] و کنجد [روغن دانه] «برای شستن سنگ‌ها برای دختران خدمتکار» بود.
در شام جنوبی، خاکستر گیاهان باریل، مانند گونه‌های Salsola، Saltwort و Anabasis، در تولید صابون، معروف به پتاس استفاده میشد. به طور سنتی در سراسر شام به جای گوشت خوک حیوانی از روغن زیتون استفاده می شد که چند روز در دیگ مسی می جوشانید. برای پیشرفت جوش، خاکستر قلیایی و مقادیر کمتری آهک زنده اضافه شد و دائماً هم زده شد.
در مورد گوشت خوک، نیاز به هم زدن مداوم داشت در حالی که ولرم نگه داشته می شد تا شروع به ردیابی کند. وقتی شروع به غلیظ شدن کرد، دم کرده را در قالب ریخته و به مدت دو هفته گذاشتند تا خنک و سفت شود. پس از سفت شدن، آن را به کیک های کوچکتر برش دادند.
گیاهان معطر اغلب به صابون تهیه شده اضافه می شد تا رایحه آنها را منتقل کند، مانند برگ بومادران، اسطوخودوس، ژرماندر و غیره. پلینی بزرگ، که نوشته هایش زندگی در قرن اول پس از میلاد را شرح می دهد، صابون را “اختراع گول ها” توصیف می کند.
کلمه sapo که لاتین به معنای صابون است، احتمالاً از یک زبان ژرمنی اولیه وام گرفته شده است و با لاتین sebum، “پیه” همسایه است. این اولین بار در گزارش پلینی بزرگ، Historia Naturalis، که در مورد ساخت صابون از پیه و خاکستر بحث می کند، ظاهر می شود.
